Κυριακή 13 Μαρτίου 2011

Τα παράδοξα μιας αξιολόγησης Οι τράπεζες πήραν καλύτερη βαθμολογία από το Δημόσιο και περιμένουν το στρες τεστ

Του Γιαννη Παπαδογιαννη / g. papadogiannis@gmail. com

Το φαινόμενο είναι ασυνήθιστο. Στα όρια του παραδόξου. Παρά την υποβάθμισή τους, οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας (Εθνική, Eurobank, Alpha Bank και Πειραιώς) πήραν υψηλότερη αξιολόγηση από αυτήν του ελληνικού Δημοσίου από τη Moody’s. Συγκεκριμένα, η υποβάθμισή τους ήταν κατά δύο βαθμίδες έναντι τριών της χώρας.
Το γεγονός είναι δηλωτικό της βασικής αιτίας του σημερινού προβλήματος: αφορά στη δεινή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και όχι στην κατάσταση των τραπεζών.
Αυτό δεν σημαίνει, βεβαίως, ότι και οι τράπεζες δεν έχουν προβλήματα: όπως τονίζεται στην έκθεση της Moody’s, η καλύτερη αξιολόγηση που απολαμβάνουν οφείλεται στη δυναμική παρέμβαση της κυβέρνησης μέσω του σχεδίου στήριξης, στην άπλετη ρευστότητα που παρέχει η ΕΚΤ, αλλά και στην υποστήριξη από θεσμούς, όπως το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που διαθέτει πόρους ύψους 10 δισ. ευρώ για την κεφαλαιακή ενίσχυση τραπεζών. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το τραπεζικό σύστημα θα ξεπεραστούν μόνον όταν εκλείψουν και οι λόγοι που τα προκάλεσαν, δηλαδή, όταν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η δημοσιονομική εκτροπή και ανοίξουν και πάλι οι αγορές χρήματος.
Το βέβαιο είναι ότι η σημερινή δομή του κλάδου είναι εκτός τόπου και χρόνου. Οι εμπορικές τράπεζες παραμένουν καθηλωμένες στο μοντέλο της αμέριμνης ανάπτυξης, όταν οι υψηλοί ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης γεννούσαν άκοπα κέρδη κάθε χρόνο. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο διοικητής της ΤτΕ προχώρησε σε νέα δυναμική παρέμβαση υπέρ των συγχωνεύσεων, υπογραμμίζοντας ότι το 2011 θα είναι έτος συγχωνεύσεων. Ο κ. Προβόπουλος προέβλεψε ότι η αναδιάρθρωση του κλάδου δεν θα καθυστερήσει, καθώς οι εξελίξεις είναι τέτοιες που οδηγούν σε συνεργασίες. Iσχυρός μοχλός πίεσης στην κατεύθυνση αυτή είναι η απαίτηση της ΕΚΤ για την απεξάρτηση των εγχωρίων τραπεζών από τη χρηματοδότηση του ευρωσυστήματος, που φτάνει τα 95 δισ. ευρώ.
Η ΕΚΤ ζητεί συγκεκριμένες δράσεις και χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή επιστροφή των κεφαλαίων αυτών. Στο σημερινό περιβάλλον, με τις αγορές χρήματος ερμητικά κλειστές σε ελληνικό κίνδυνο, η ΕΚΤ ζητεί από τις τράπεζες το αδύνατο: να κάνουν βουτιά σε άδεια πισίνα. Οι συγχωνεύσεις μεγάλων τραπεζών και οι οικονομίες κλίμακας που θα προκαλούσαν θα συνιστούσαν μια απτή δράση που θα ικανοποιούσε την ΕΚΤ. Aλλωστε, το Δ. Σ. της έχει κατ’ επανάληψιν τονίσει ότι η αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος σε ορισμένα κράτη-μέλη είναι απαραίτητη.
Νέα δοκιμασίαΗ δεύτερη μεγάλη εξέλιξη που είναι πιθανό να επιταχύνει τις εξελίξεις τους επόμενους μήνες είναι η νέα ευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test). Αν και ήδη διατυπώνεται ισχυρή κριτική ότι η νέα ευρωπαϊκή αρχή, η European Banking Authority (EBA), έχει στρογγυλέψει τόσο τα βασικά μακροοικονομικά σενάρια με τα οποία θα «τρέξει» η άσκηση, που μόνο σε ακραίες συνθήκες δεν παραπέμπουν.
Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, πολλοί αναλυτές αμφιβάλλουν αν οι εγχώριες τράπεζες, όσο οι αγορές παραμένουν κλειστές και οι ίδιες στην εντατική της ΕΚΤ, θα καταφέρουν να περάσουν το τεστ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου